Tegoroczny sezon wywarł znaczący wpływ na uprawy jabłek w Europie. Wiosenne przymrozki uszkodziły sady w wielu krajach. Jak te zmiany pogodowe wpłyną na dostępność jabłek?
Europejskie jabłka są znane na całym świecie ze względu na specyficzne warunki klimatyczne panujące na naszym kontynencie. Jednakże zmiany klimatyczne powodują, że produkcja tych owoców staje się coraz bardziej wymagająca.
Jakie zbiory jabłek prognozowane są w Polsce?
Pomimo łagodnej zimy, tegoroczna pogoda sprawiła wiele trudności polskim sadownikom. Wczesna wiosna przyspieszyła sezon wegetacyjny o 2-3 tygodnie, co spowodowało wcześniejsze kwitnienie sadów. Niestety, brak intensywnych oblotów zapylaczy oraz przymrozki w drugiej połowie kwietnia uszkodziły kwiaty i zawiązki owoców w wielu regionach. Dodatkowo, majowe burze i gradobicia oraz opady wiosną i latem zwiększyły presję chorób grzybowych, co wpłynęło na plony jabłoni.
Według oficjalnych danych tegoroczna produkcja jabłek w Polsce będzie o 17% niższa niż w 2023 roku i wyniesie 3,2 mln ton.
Gdzie jeszcze w Europie zbiory jabłek będą niższe niż przed rokiem?
Nie tylko Polska zmaga się z mniejszymi plonami. W Austrii szacuje się, że zbiory jabłek mogą być nawet o połowę niższe niż w poprzednim roku. Agrarmarkt Austria przewiduje, że wyniosą one 60-70 tys. ton, podczas gdy w ubiegłym roku zebrano 111 tys. ton. Największe straty odnotowano w Styrii, która produkuje ponad 70% austriackich jabłek. Główną przyczyną były wiosenne przymrozki.
Mołdawia również doświadczyła spadku produkcji wczesnych odmian jabłek. Zbiory rozpoczęły się dwa tygodnie wcześniej niż zwykle, ale podaż jest ograniczona, a ceny wysokie, porównywalne do tych z zeszłego roku.
We Włoszech susze i wysokie temperatury także stanowią problem. Włosi obawiają się braku wody do nawadniania, co może skutkować mniejszymi plonami i gorszą jakością owoców. Susza sprawia, że zwierzęta uszkadzają owoce, szukając w nich wody, co dodatkowo pogarsza sytuację.
Niderlandy jako źródło europejskich jabłek
Kraje Beneluksu, mimo że kojarzone głównie z gruszkami, nadal produkują jabłka. W Niderlandach tegoroczna pogoda nie wyrządziła dużych szkód, więc zbiory jabłek będą podobne do tych z 2023 roku. GroentenFruit Huis szacuje, że wyniosą one 197 tys. ton, co oznacza spadek o zaledwie 1%. Zbiory Elstara mają wzrosnąć o 10% do 84 tys. ton, a Jonagolda i Jonagoreda oszacowano na 45 tys. ton.
Dobre prognozy dla Katalonii
Szacunki wskazują, że tegoroczne zbiory jabłek w Katalonii wyniosą 268,8 tys. ton, co oznacza wzrost o 13% w porównaniu do zeszłego roku oraz 3% powyżej średniej z ostatnich pięciu lat. Oczekuje się wyższych plonów wszystkich odmian, w tym Fuji, Granny Smith i Gala. Mimo wzrostu produkcji, Katalonia nadal nie osiągnęła pełnego potencjału produkcyjnego.
Podsumowując, w tym sezonie można spodziewać się ograniczonej dostępności europejskich jabłek. Najwięksi producenci, tacy jak Polska, zbiorą mniej owoców niż zwykle. Mniejsze zbiory mogą również wystąpić we Włoszech i Niemczech, co nie zostanie zrekompensowane przez dobre zbiory u mniejszych producentów.